Dwi newydd orffen ym mlwyddyn 13 yn Ysgol Gyfun Gwyr ac wedi mwynhau bod yn lysgennad ysgol gyda'r Coleg Cymraeg! Dwi ar fin dechrau ym Mhrifysgol Caerdydd i astudio Seicoleg fel gradd ac yn edrych ymlaen yn fawr!
Fel Cymry Cymraeg ifanc, rydym ni’n rhan o 36% o boblogaeth ddwyieithog y DU. Ynghyd ag agor drysau i’r dyfodol, megis cynyddu cyflogadwyedd a chynyddu ymwybyddiaeth ddiwylliannol, gall ein dwyieithrwydd hefyd cynnig mantais wybyddol i ni trwy wella rhai swyddogaethau gweithredol. Mae swyddogaeth weithredol yn set o sgiliau gwybyddol sy'n arwain dysgu ac ymddygiad trwy addasu ymddygiad i wneud nod yn fwy neu'n llai tebygol o gael ei gyflawni. Dyma sy’n caniatáu i ni gofio gwybodaeth, cynllunio a chwblhau tasgau. Felly, gall ddwyieithrwydd arwain at fyfyriwr mwy academaidd effeithlon!
Dyma 4 swyddogaeth weithredol lle gall fyfyrwyr dwyieithog rhagori.
1. SGILIAU NEWID TASG
Ym mywyd brifysgol, mae angen i fyfyrwyr gydbwyso nifer o gyfrifoldebau wahanol; mynychu darlithoedd, cymdeithasu, coginio, swyddi rhan amser a.y.b. Yn ffodus i fyfyrwyr dwyieithog, mae’r arfer o gyfnewid rhwng dwy iaith yn arwain at leihad cost newid tasg. Hynny yw, bydd person dwyieithog yn debygol o gyfnewid yn hyblyg rhwng setiau meddyliol amrywiol er mwyn ymaddasu yn gyflym ac yn effeithlon i sefyllfaoedd gwahanol.
2. COF AR WAITH
Cof ar waith sy’n caniatáu i ni ddal gwybodaeth yn ein meddwl am gyfnod byr a’i phrosesu. E.e. gall cof ar waith geiriol, sef ein gallu i gofio gwybodaeth sy'n cynnwys geiriau ysgrifenedig neu lafar, ein helpu i gofio gwybodaeth yr ydym wedi'i dysgu mewn dosbarth yn ystod arholiad. Mae hyfedredd dwyieithog uwch yn gysylltiedig â gwell cof ar waith oherwydd bod angen i bobl ddwyieithog brosesu a rheoli dwy iaith yn gydamserol.
3. RHEOLAETH ATALIOL
Rheolaeth ataliol yw’r gallu i atal stimwli sydd ddim yn effeithlon ar gyfer cyrraedd ein golau, e.e. defnyddir rheolaeth ataliol i atal yr ysfa i fynd ar ein ffônau wrth adolygu am arholiad. Awgryma ymchwilwyr fod y sgil gwybyddol yma yn gryfder i bobl ddwyieithog oherwydd pan gaiff un iaith ei siarad, caiff yr iaith arall ei atal.
4. HYBLYGRWYDD GWYBYDDOL
Dyma’r swyddogaeth weithredol sy’n galluogi ni i gyfnewid rhwng meddwl am ddau gysyniad gwahanol ac i feddwl am sawl gysyniad ar yr un pryd. Yn syml, rydym yn defnyddio hyblygrwydd gwybyddol i asesu’r un sefyllfa o sawl safbwynt trwy newid ein ffordd o feddwl. Mae hyblygrwydd gwybyddol yn allweddol ar gyfer sgiliau datrys problem. Mae pobl ddwyieithog yn fwy tebygol o fod yn rhan o ddau ddiwylliant gwahanol, ac mae’r mewnwelediad diwylliannol amrywiol yma yn arwain at well hyblygrwydd gwybyddol.
Yn sicr, gall ddewis cwrs gradd ddwyieithog caniatáu i chi barhau i fuddio o’r fantais wybyddol ddwyieithog sy’n allweddol ar gyfer lwyddiant academaidd.